مفرغ‌های رازآلود لرستان
تاریخ انتشار: ۱۴ مرداد ۱۴۰۲ | کد خبر: ۳۸۳۹۰۶۸۱
حوالی یک قرن قبل، اواخر دهه 1920، شمار فراوانی از مجسمه‌های نفیس برنزی به بازار آثار باستانی هجوم آوردند. هیچ کس چیز زیادی درباره آنها نمی‌دانست. مجموعه‌ای از آثار هنری شامل پیکره‌های انسانی، حیوانات، فنجان‌های برنزی برجسته و سنجاق‌های ظریف که خریدارها را شگفت‌زده می‌کرد. درباره منشأ آنها پرس و جوهای فراوانی انجام شد، اما پاسخ‌ها تا حدودی مبهم بود.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
تمدنی که به تاراج رفت
سیل برنزهای لرستان در پاییز 1928 از شهر هرسین در شرق کرمانشاه آغاز شد. یک کشاورز محلی چندین شی زیبا برنزی را در مزرعه‌اش کشف کرد و آنها را فروخت. اخبار یافته های او پخش شد و به زودی شهر پر شد از دلالانی که این آثار هنری را می خریدند و سپس آنها را به موزه ها و مجموعه های خصوصی می فروختند. این یک کاسبی سودآور بود که برای محلی‌ها اما همین درآمد، بسیاری از دانسته‌های باستان‌شناسی را درباره این تمدن، از بین برد.
با وجود آسیب‌دیدگی و غارت، تیم‌های باستان‌شناسی توانستند اقلام برنز، عاج و سرامیک را بازیابی کند؛ اشیایی که تکنیک‌ها و سبک‌های هنری مشابهی را با برنزهایی که در دهه 1920 کشف و فروخته می‌شد، نشان می‌دادند.
دست و پا کردن یک تقویم برای برنزهای لرستان چالش‌برانگیز بوده است. غارت گسترده، بسیاری از آن چه را که می‌توانست دانسته‌های ما درباره این محصولات باشد، ویران کرد. تنها در دهه‌های اخیر می‌توان تاریخ مفرغ‌های لرستان را مشخص کرد. تجزیه و تحلیل سبک‌شناسی هنری و شمایل‌نگاری این یافته‌ها، با مجموعه‌ای از کاوش‌های باستان‌شناسی در طول دهه‌های 1960 و 1970 تکمیل شد. کاوش‌هایی که بین سال‌های 1965 تا 1979 در غرب لرستان توسط دانشگاه «گنت» بلژیک و موزه‌های سلطنتی بروکسل انجام شد، امکان یافتن تعداد زیادی مقبره جمعی پر از آثار باستانی را فراهم کرد. به لطف چینه‌شناسی دست‌نخورده، این اشیا را می توان تاریخ‌گذاری کرد. بر اساس این مطالعات، محققان می‌توانند زمان ساخت مفرغ‌های لرستان را با دقت بیشتری محاسبه کنند؛ اواخر عصر آهن.
مفرغ‌کارهای لرستانی؛ هنرمندان ناشناش
هویت افرادی که این قطعات زیبا را طراحی کرده‌اند نامشخص است. نامزدها عبارتند از مادهای اولیه، یک گروه هند و اروپایی که در این منطقه زندگی می‌کرده‌اند؛ و «سیمریان» مردمی کوچ‌نشین که از جنوب روسیه سرچشمه می‌گیرند و احتمالاً در قرن هشتم قبل از میلاد به لرستان نقل مکان کردند.
کتیبه‌هایی که به خط میخی بر روی شمشیرهایی که در این منطقه یافت شده‌اند، حکایت از «کاسی»ها هم دارد؛ مردمی که در حدود قرن شانزدهم قبل از میلاد در لرستان ساکن شدند و سپس مرکز و جنوب بین النهرین را تا مدتی در اوایل قرن 12 قبل از میلاد در اختیار داشتند.
هنر ناشناخته یک تمدن باستانی
تنوع مصنوعات مفرغی لرستان باورنکردنی است. بیشتر آنها به سه دسته اصلی تقسیم می شوند: نخست، «استانداردها» که عمدتا اشیایی فلزی برای مهار اسب هستند و سنجاق‌ها. انواع مختلفی از قطعات برنزی دیگر هم یافت شده که در همین دسته قرار می‌گیرند؛ از جمله سلاح‌هایی مانند خنجر، نیزه و تبر. استانداردها، اشیایی هستند که زمانی بر بالای چوب ثابت می شدند. چیزی که آنها را منحصر به فرد می کند، شمایل نگاری پیچیده آنها است که از دنیای حیوانات گرفته شده است، که در آن بزکوهی رایج است.
«اشیاء روزمره» دسته دیگر این یافته‌ها هستند. شناخته‌شده‌ترین‌شان «پین»ها هستند اشیایی دکمه‌مانند که هدف آنها هنوز مورد بحث است. برخی از دانشمندان گمان می‌کنند این اشیا کارکرد آیینی دارد. برخی دیگر هدف کاربردی‌تری را پیشنهاد می‌کنند؛ مثلا اینکه برای بستن لباس استفاده می‌شده است. پین‌ها دارای موضوعات مختلفی هستند: الهه ها، حیوانات، و همچنین موتیف استاد حیوانات.
دسته آخر هم، جام‌های استوانه‌ای‌شکل هستند. این جام‌ها دارای تزییناتی هستند که شامل صحنه‌هایی است مانند ضیافت‌های آیینی، با خادمان و نوازندگان.
مجموعه این آثار باستانی، هنری را به ما نشان می‌دهند که هنر ناشناخته یک تمدن باستانی است؛ تمدنی در دل زاگرس، در لرستان.
منبع: وبسایت نشنال جئوگرافیک
منبع: قدس آنلاین
کلیدواژه: نشنال جئوگرافیک 2018 مجله نشنال جئوگرافیک لرستان استان لرستان آثار باستانی باستان شناسی طبیعت زاگرس مفرغ
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.qudsonline.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «قدس آنلاین» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۸۳۹۰۶۸۱ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
انتقال مجموعه‌ای از اشیاء باستانی از موزه ملی ایران به کرمان
مدیرکل میراث فرهنگی استان کرمان گفت: امروز مجموعه ارزشمندی از اشیاء باستانی استان کرمان، از موزه ملی ایران وارد کرمان شد که همزمان با هفته میراث فرهنگی در موزه‌های استان به نمایش گذاشته خواهد شد.
سعید شاهرخی گفت: این اشیاء که از موزه ملی ایران (موزه مادر) انتخاب شده، امروز به کرمان انتقال یافت و همزمان با هفته میراث فرهنگی در باغ موزه هرندی به نمایش در خواهد آمد.
مدیرکل میراث فرهنگی استان کرمان اظهار کرد: بخشی از اشیاء این مجموعه انتقالی، حاصل کاوش‌های علمی باستان شناسی در تپه‌ها و محوطه‌های کلیدی استان کرمان از جمله تپه یحیی در دشت صوغان شهرستان ارزوئیه و محوطه باستانی شهداد در شهرستان کرمان بوده که در نتیجه کاوش سال‌های پایانی دهه ۴۰ خورشیدی به دست آمده است.
وی تصریح کرد: بخش قابل توجهی از اشیاء مجموعه انتقالی، اشیاء حاصل از حفاری‌های غیرمجاز در محوطه‌های باستانی جیرفت است که در اوایل دهه ۸۰ از کشور خارج شده بود و با تلاش مشترک وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی و وزارت امور خارجه از حراج آن در حراجی‌های لندن جلوگیری و به کشور باز گشته است.
شاهرخی افزود: بخشی از اشیاء مجموعه نیز متعلق به تپه گاوکشی در اسفندقه جیرفت است که در نتیجه کاوش‌های علمی باستان شناسی در این تپه حاصل شده که این اشیاء به دوره نوسنگی و حدود۸۸۰۰ سال پیش از این تعلق دارند.
باشگاه خبرنگاران جوان کرمان کرمان
حقوق کدام یک از ایثارگران در سال ۱۴۰۳ افزایش داشت؟